Al ruim 150 jaar inzameling papier
Oud papier is naast hout een hele belangrijke grondstof voor nieuw papier. Heel vroeger werd papier van lompen, oude kleding, gemaakt. Daarna deden houtsnippers en oud papier hun intrede in de papierproductie. Je zou kunnen stellen dat hergebruik van alle tijden is. De geschiedenis van papierrecycling begint in de 19e eeuw, rond 1870. Nederland is in deze ruim 150 jaar uitgegroeid tot kampioen papierrecycling.
1870: eerste oudpapierondernemingen
Nederland kent een lange historie van oudpapierondernemingen. Van Houtum Recycling en Van Gerrevink, beiden nog steeds actief in de recycling, begonnen respectievelijk in 1870 en 1879 als een van de eersten, zo niet de eersten, met de inzameling van lompen, huiden én papier. Van Gerrevink ruilde de ene activiteit in voor de andere door de papiermolen die ze al sinds 1606 hadden te verkopen om zodoende de inzamelingsactiviteiten te kunnen opstarten. Van Houtum Recycling zette de inzameling juist op om de papierfabriek te kunnen bevoorraden in verband met de papierschaarste. Een andere partij in Nederland die al heel vroeg met de inzameling van papier begon, sinds 1914, is Stoelman Papierrecycling.
1920: oprichting branchevereniging
Met steeds meer papierinzamelaars verdeeld over Nederland, ontstond de behoefte om samen sterker te staan. In de in 1920 opgerichte ‘Algemeene Vereeniging voor de Lompen en Metaalhandel’ gingen later de oudpapierondernemingen op. Deze vereniging kennen we nu als de FNOI: Federatie Nederlandse Oudpapier Industrie.
1947: eerste inzameling door vrijwilligers
OUD PAPIER VOOR NIEUW, door Polygoon Hollands Nieuws (producent) / Nederlands Instituut voor Beeld en Geluid (beheerder), is gelicenseerd onder Public Domain Mark.
In de geschiedenis van de papierrecycling was de eerste landelijk georganiseerde papierinzameling in 1947. Wederom gevoed door papierschaarste. Er werden veel kosten gemaakt aan het invoeren van hout en oud papier. Zonde, want in Nederland was op dat moment veel oud papier, alleen dat werd weggegooid. Om dat tegen te gaan, startte de Nederlandse regering een oud-papier-actie onder de Nederlandse jeugd onder de naam JAPI: Jeugd Actie Papierinzameling. De jongens en meisjes zamelden in en gaven hun materiaal af op school. Handelaren sorteerden de oogst oud papier, haalden het vuil eruit en persten de boel in balen. In de papierfabrieken werd er daarna weer goed papier van gemaakt, zoals vandaag de dag nog steeds gebeurt. Het principe waarbij scholen en ook (sport)verenigingen papier inzamelen tegen een vergoeding kennen we nog steeds. Hoewel de laatste jaren het ophalen van oud papier door vrijwilligers aanzienlijk is afgenomen.
1990: oudpapiercontainer doet zijn intrede
Om de papierinzameling nog makkelijker te maken, zijn rond 1990 de eerste papiercontainers in het straatbeeld gekomen. Tegenwoordig zijn deze te vinden in iedere wijk in Nederland. Oud papier is een belangrijke kwalitatief hoogwaardige (secundaire) grondstof voor nieuw papier. 89% van het papier en karton in Nederland wordt ingezameld en hergebruikt en 87% van het in Nederland gemaakte nieuw papier en karton bestaat uit gerecycled oud papier en -karton
Dit artikel is tot stand gekomen dankzij de FNOI, Stichting Papiergeschiedenis Renkum-Heelsum en de Stichting Papiergeschiedenis Nederland
