Door Gerard Nijssen
(Dit artikel is eerder verschenen in FNOI Info)
Het is belangrijk dat Nederland is voorbereid op het veranderende klimaat. De overheid neemt daartoe diverse maatregelen. Maar de urgentie en logica lijken nog wel eens te ontbreken in het beleid. Circulariteit bereik je alleen door ketens te sluiten. Dat begint met een omslag in denken, zowel bij beleidsmakers als producenten. Van design for recycling tot het (verplichte) gebruik van gerecyclede grondstoffen. Oud papier en circulariteit gaan dan ook hand in hand.
Circulariteit bereik je alleen door ketens te sluiten
De FNOI (Federatie Nederlandse Oudpapier Industrie) heeft de overheid veel ideeën aangereikt en aangeboden samen te werken. Ook heeft de FNOI een vurig pleidooi gehouden bij het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat (IenW) voor de vaststelling van einde-afval-criteria voor oud papier en karton (OPK). Daarmee wordt een van de meest hoogwaardige secundaire grondstofstromen ook juridisch gezien beschouwd als grondstof in plaats van afval. Vorig jaar rond deze tijd bezochten vertegenwoordigers van het ministerie mijn bedrijf Recycling.nl. Klip en klaar konden FNOI-directeur Hans Koning en ik uitleggen waarom de toekenning van een einde-afval-status aan oud papier zo belangrijk is voor de totstandkoming van de circulaire economie: zij vormt een officiële erkenning van oud papier als hoogwaardige grondstof en leidt tot verbetering van de kwaliteit van het ingezamelde oud papier. Ook zorgt een toekenning van deze status voor verlaging van de administratieve lasten voor recyclingondernemingen. Een jaar later is de einde-afval status er nog steeds niet, terwijl de landen om ons heen hun zaken wel op orde hebben. Een Europees level playing field is daarmee ver te zoeken. Gebrek aan capaciteit op het ministerie wordt als reden opgegeven. De traagheid en bureaucratie zijn om dol van te worden! Dat niet alle politici en beleidsmakers over een kam zijn te scheren bewijst Tweede Kamerlid Erik Haverkort. De FNOI sprak met hem. Haverkort heeft kritische vragen gesteld in de Tweede Kamer over het ontbreken van de einde-afval-status voor oud papier.
Stimuleer recycling én hergebruik
Toch kan het nog gekker! De Europese Commissie heeft nieuwe regels opgesteld in de strijd tegen verpakkingsafval; de Packaging and Packaging Waste Regulation (PPWR). Dat is terecht; zonder beleid zal de hoeveelheid verpakkingsafval in de EU rond 2030 zijn gegroeid met 19%, kunststof verpakkingsafval zelfs met 46%. Door een aantal amendementen is de focus van de PPWR eenzijdig op re-use van verpakkingsmateriaal komen te liggen en dus niet op recycling. Gevolg: vrij baan voor de plastic economie. Je zou erom lachen als het niet om te huilen was! Wie bedenkt dit? Met de complete papier- en kartonketen is de beleidsmakers duidelijk gemaakt dat de focus van de PPWR moet liggen op het stimuleren van recycling én hergebruik. We moeten alle mogelijkheden tot verduurzaming en circulariteit aangrijpen. De tijd tikt. Op 22 november heeft het Europees Parlement de bijzondere positie van papier en karton gelukkig bevestigd. Wat hen betreft is voor deze materiaalstroom recycling even belangrijk als hergebruik. 18 december stemde de Europese Raad in met de PPWR. Er is nog hoop dat de definitieve tekst van de PPWR ruimte zal geven aan de recycling van oud papier en karton. Begin maart zou het verlossende antwoord moeten komen.
Gerard Nijssen is directeur van Nijssen Recycling/Recycling.nl, voorzitter van de FNOI, penningmeester van het Informatiecentrum Papier en Karton en Circular Economy Officer van Recycling.com.
Deze blog is een afgeleide van een eerder verschenen voorwoord van Gerard Nijssen in FNOI Info, het vakblad van de Federatie Nederlandse Oudpapier Industrie.
